Okul Öncesinde Alternatif Eğitim Alternatif Okullar Konferansı

İki gün önce Hassas Anne Etkinlik Merkezi adına Okul Öncesinde Alternatif Eğitim Alternatif Okullar Konferansı'nda Angela Geoghegan rehberliğindeki Montessori Atölyesine katılma imkanı buldum.Bir buçuk saat süren atölyede eğitimi aktif bir şekilde uygulayan sevgili Angela ile sohbet etme fırsatı benim için önemliydi.Bilgilerimi tazelemek, notlarıma yenilerini eklemekle kendimi yeniledim.

Çevirmen eşliğindeki atölye biraz da soru-cevap şeklinde geçince ben aldığım notları kendi bilgi birikimimle birleştirerek kısa bir özet geçmek istiyorum sizlere.

Öncelikle montessori çok geniş bir eğitim felsefesi.Maria Montessori bu eğitimi uygularken bunu beş alanda inceliyor ve geliştiriyor:

1.Günlük Yaşam Becerileri

2.Duyu Eğitimi

3.Matematik Eğitimi

4.Dil Eğitimi

5.Kozmik eğitim

Angela da bir buçuk saatlik zaman diliminde Günlük Yaşam Becerileri üzerindeki uygulamalar üzerinde durdu.Bizim için herkesin rahat görebileceği şeklide yerde bir bölüm oluşturmuş.

Peki nedir bu üzerinde durduğumuz konu?

Genelde öz bakım çalışmaları olarak da bilinen "günlük yaşam becerileri"alıştırmaları çocuğun günlük yaşamında karşılaşabileceği her türlü çalışmalardan oluşuyor. Giyinme ,saç tarama, ayakkabı bağlama, düğme ilikleme, çiçek düzenleme, sofra hazırlama, aktarma, gruplandırma vb. Aslında bu çalışmalar biz yetişkinler için önemsiz sıradan işler gibi görünse de çocuklar için ciddi bir çalışmadır. Ve tüm bu çalışmalar onu hayata hazırlamakla kalmayıp geliştirmesi gereken kaslarını güçlendirip okula, okuma-yazmaya geçişini kolaylaştırmakta, zihinsel gelişimini destekleyeci bir çok doğal imkanla buluşmasını sağlamaktadır. 

Angela bu noktada "Hareket kabiliyeti ve bu hareketin içindeki bağımsızlıkları çocuklara öğretmek istiyoruz"diyor. Ve bizler için bir kaç çalışma gösteriyor.

Aslında yere hazırlamış olduğu çalışmaların her biri normalde kendine ait bir dolapta durmaktadır. Günlük yaşam becerileri materyalleri, duyu materyalleri, matematik materyalleri vs. hepsinin ayrı bir dolabı vardır ve hangi çalışma hangi gruba aitse o dolapta durur. Çocuk hangi çalışmayı yapmak isterse o dolaba gider, tepsiyi alır yerde çalışmak isterse halısını serip yere oturur ya da masaya geçer. Tüm materyaller belirli bir düzen içinde yer alır. Genelde çalışmalar tepsi ya da sepet içerisinde sunulur, böylece çocuk düzenli çalışmayı öğrenir. Ayrıca yerde çalışıyorsa tüm bu çalışmaları yaparken (dolaba gidip tepsi alma, yere oturma, çalışma bittikten sonra tepsiyi yerine kaldırma vb.)hareket ettikleri için hem kaba motor becerilerini de geliştirmiş hem de beden egzersizi yapmış oluyor.

Materyaller raflarda basitten zora doğru sıralanır. Parçası eksik bir materyal asla çocuğa sunulmaz, eksik olan parça tamamlandıktan sonra sunuma geçilir. Materyallerin çoğu çocuğun ulaşabileceği yükseklikte olmalıdır.

Çalışmaların hepsi okuma-yazmaya hazırlık olduğundan (çünkü soldan sağa okuyor-yazıyoruz) soldan sağa doğru yapılmaktadır. Çalışmayı önce biz çocuğa göstereceksek çocuğu rahat görmesi ve izlemesi açısından daima solumuzda oturtuyoruz. Çalışmayı tekrarlamak isterse eğer yaptırıyoruz, ona seçme özgürlüğü tanıyoruz yani. Çalışma sırasında çocuğa karışmayıp gözlemliyoruz. Müdahale etmekten kaçınıyoruz. Çocuk çalışmayı bitirene kadar beklemeli müdahale etmemeliyiz, tekrarlamak isterse tekrarlayabilir. Önemli olan doyuma ulaşması.

 Düzen ve titizlik  de önemlidir. Çocuk önce çalışacağı materyali seçer, masaya getirir ve çalışması bittikten sonra toplayıp yerine kaldırır. Böylece çocukta sorumluluk duygusu, dikkat algısı, el-göz koordinasyonu, bağımsızlık algısı gelişir.

 Slayt gösterisi ve kısa sunumlarla ve soru-cevap şeklinde geçen atölyemiz hakkında kısa bir özet geçtim sizlere.

Angela ile bir buçuk saat yetmedi tabii ki.Umarım farklı bir organizasyonda tekrar bir araya gelme imkanımız olur.